Morfinepleisters (opioïde pleisters): werking, gebruik & veiligheid

Morfinepleisters (opioïde pleisters): werking, gebruik & veiligheid

Morfinepleisters (opioïde pleisters): werking, gebruik & veiligheid

Morfinepleisters (opioïde pleisters): werking, gebruik & veiligheid

De term “morfinepleisters” wordt vaak gebruikt voor opioïde pleisters die pijnstillers via de huid afgeven. In Nederland gaat het in de praktijk meestal om fentanyl-pleisters of buprenorfine-pleisters; echte morfine als transdermale pleister is hier niet gebruikelijk. Deze pleisters zijn bedoeld voor aanhoudende (chronische) matige tot ernstige pijn wanneer andere middelen onvoldoende werken of niet worden verdragen. Hieronder lees je hoe ze werken, hoe je ze veilig gebruikt en waar je op moet letten bij wisselen en verwijderen.

Hoe werken opioïde pleisters?

De pleister geeft een constante, lage dosis opioïde pijnstiller af via de huid aan het bloed. Hierdoor blijft de pijnstilling stabiel gedurende meerdere dagen. Dat is handig bij pijn die continu aanwezig is. Het kan even duren (enkele uren) voordat de volle werking is bereikt; gebruik daarom nooit extra doseringen zonder medische afstemming.

Toepassingen & wanneer liever niet

Worden toegepast bij

  • Chronische pijn die 24/7 aanwezig is
  • Wanneer paracetamol/NSAID’s en/of zwakkere opioïden onvoldoende helpen
  • Als orale toediening lastig is (bijv. slikproblemen)

Vermijd/ wees extra voorzichtig bij

  • Niet-opioïd-tolerante patiënten (starten vereist zorgvuldige titratie)
  • Combinatie met alcohol of andere dempende middelen (benzodiazepinen, slaapmiddelen)
  • Koorts of externe warmte op de pleister → risico op overdosering

Pleister aanbrengen, vervangen & verwijderen

  • Plaats op een schone, droge, haararme huid (geen crèmes/oliën vooraf).
  • Druk 30 seconden goed aan, vooral langs de randen.
  • Vervang volgens etiket: fentanyl vaak iedere 72 uur; buprenorfine varieert (bijv. 3–7 dagen). Volg het voorschrift.
  • Locatie wisselen: elke nieuwe pleister op een andere plek (huidirritatie voorkomen).
  • Verwijderen: vouw de pleister met kleefzijde op kleefzijde en lever als medicijnafval in (voorkom misbruik/accidentele blootstelling, zeker bij kinderen/ huisdieren).

Bijwerkingen & veiligheid

Veelvoorkomende bijwerkingen zijn sufheid, duizeligheid, misselijkheid en obstipatie. Houd je aan de dosis en gebruik geen alcohol. Word je ernstig slaperig, adembenemend kortademig of krijg je ernstige huidreacties? Neem direct contact op met je arts of de spoedzorg. Voor onafhankelijke uitleg en praktische tips kun je terecht op Thuisarts.nl. Gedetailleerde medicijninformatie over fentanylpleisters en buprenorfinepleisters vind je op Apotheek.nl.

Wisselen tussen orale opioïden en pleisters

Overstappen (“rotatie”) van bijvoorbeeld orale morfine naar een pleister vereist professionele omzettingstabellen en monitoring. Doe dit nooit op eigen initiatief. De arts bepaalt het startdoseringsequivalent op basis van je huidige totale opioïdinname, leeftijd en comorbiditeit. De eerste dagen na een switch is extra voorzichtigheid geboden (risico op onder- of overdosering).

Voice search: “Mag ik autorijden met een opioïde pleister?”

Autorijden onder opioïden is riskant, zeker in de instelperiode of bij dosiswijziging. Volg het persoonlijke rijadvies van je arts en de officiële richtlijnen. Rijd niet als je suf bent of concentratieproblemen ervaart.

Onafhankelijke informatie & verantwoord bestellen

Lees patiëntinformatie en leefstijladviezen op Thuisarts.nl en medicijnpagina’s op Apotheek.nl (zoek op “fentanyl pleister” of “buprenorfine pleister”). Bekijk op onze site de shop of zoek gericht via pleister-zoekresultaten. Twijfel je aan de betrouwbaarheid van een aanbieder? Volg dan het stappenplan van de Rijksoverheid.

🇧🇪 BE-bestellers: betaal met Bancontact. 🇳🇱 NL-bestellers: betaal met iDEAL. Bestellingen worden discreet verpakt.

FAQ

Bestaan er echte morfinepleisters?

In Nederland bedoelt men met “morfinepleisters” meestal fentanyl- of buprenorfinepleisters. Bespreek met je arts welke optie geschikt is.

Wat doe ik als de pleister loslaat?

Druk eerst stevig aan. Als hij niet meer kleeft, volg de bijsluiter: vervang op een nieuwe plek en noteer de tijd. Gebruik geen tape met warmte-effect.

Kan ik sporten met een pleister?

Ja, maar voorkom overmatige hitte en zweet direct op de pleister. Douchen mag meestal; hete baden/sauna vermijden.

Hoe zit het met obstipatie?

Opioïden kunnen obstipatie geven. Vezelrijk eten, drinken en zo nodig laxeerbeleid in overleg met je arts/apotheker.

Disclaimer: dit artikel is informatief en vervangt geen persoonlijk medisch advies. Neem bij vragen of bijwerkingen contact op met je arts of apotheker.

Naar de shop (discreet & veilig)  FAQ & levering

Meer weten: Thuisarts.nl · Apotheek.nl · Rijksoverheid